Vài vấn đề pháp lý cơ bản về khuyến mại mang tính may rủi

LexNovum Lawyers

01/12/2021

Hiện nay, khuyến mại được xem là một trong các chiến lược không thể thiếu của các doanh nghiệp để kích thích tiêu dùng cũng như cải thiện doanh thu và lợi nhuận. Bên cạnh các hình thức khuyến mại thường gặp như đưa hàng mẫu, giảm giá hay tặng hàng hóa thì hình thức khuyến mại kèm theo việc nhận quà tặng may rủi qua việc cào thẻ, quay số trúng thưởng,… khi mua hàng hóa cũng trở nên phổ biến.

Thông qua bài viết này, LexNovum Lawyers xin chia sẻ đến quý bạn đọc vài vấn đề pháp lý cơ bản về khuyến mại mang tính may rủi thông qua một chương trình đã được Chúng tôi tư vấn thực hiện.

Trước tiên, sơ lược về chương trình khuyến mại (CTKM) của khách hàng – tạm gọi là Công ty ABC mong muốn thực hiện với các đặc điểm chính như sau:

+ Hàng hóa khuyến mại: mỳ gói

+ Hàng hóa được khuyến mại (quà tặng): Iphone, Ipad, mã nạp tiền điện thoại.

+ Địa bàn khuyến mại: trên toàn lãnh thổ Việt Nam

+ Cách thức xác định trúng thưởng: khi mua một hàng hóa khuyến mại, người tiêu dùng sẽ nhận được một thẻ cào có mã dự thưởng. Người tiêu dùng sử dụng mã dự thưởng để tham gia chương trình quay số xác định trúng thưởng theo thể lệ và giải thưởng đã công bố.

Đối với CTKM trên, Công ty ABC có một số vấn đề thắc mắc ban đầu và trên cơ sở quy định tại Nghị định 81/2018/NĐ-CP ngày 22/5/2018 của Chính phủ quy định chi tiết Luật Thương mại về hoạt động xúc tiến thương mại (Nghị định 81) cũng như kinh nghiệm thực tiễn, LexNovum Lawyers có phản hồi như sau:

1. Đây có phải là hình thức khuyến mại mang tính may rủi không?

Trên cơ sở Điều 13 Nghị định 81 có thể hiểu khuyến mại mang tính may rủi là hình thức “bán hàng, cung ứng dịch vụ kèm theo việc tham dự các chương trình mang tính may rủi mà việc tham gia chương trình gắn liền với việc mua hàng hóa, dịch vụ và việc trúng thưởng dựa trên sự may mắn của người tham gia theo thể lệ và giải thưởng đã công bố”.

Như vậy, CTKM bên trên đã thỏa mãn các đặc điểm của hình thức khuyến mại mang tính may rủi vì việc bán hàng của Công ty ABC có kèm theo:

(i) Việc tham dự chương trình quay số trúng thưởng (mang tính may rủi) và việc tham gia chương trình gắn liền với việc mua hàng (phải có thẻ cào có mã dự thưởng khi mua mỳ gói để tham gia); và

(ii) Việc trúng thưởng dựa trên sự may mắn của người tiêu dùng tham gia chương trình theo thể lệ và giải thưởng đã công bố.

2. Hạn mức tối đa về giá trị quà tặng?

Theo quy định tại Điều 6.2 Nghị định 81 thì “Tổng giá trị của hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại mà thương nhân thực hiện trong một chương trình khuyến mại không được vượt quá 50% tổng giá trị của hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại”. Theo đó, tổng giá trị quà tặng của CTKM không được vượt quá 50% tổng giá trị của hàng hoá khuyến mại của CTKM.

3. Các lưu ý đối với thẻ cào và mã dự thưởng

Theo cách thức của CTKM trên thì thẻ cào có mã dự thưởng được xem là bằng chứng xác định trúng thưởng và đã đáp ứng quy định tại Điều 13.3.b Nghị định 81 về việc bằng chứng xác định trúng thưởng “phải tồn tại dưới dạng vật chất hoặc thông điệp dữ liệu hoặc các hình thức khác có giá trị tương đương để làm căn cứ cho việc xác định trúng thưởng qua cách thức ngẫu nhiên” vì thẻ cào là vật chất.

Tuy nhiên, Công ty ABC cần lưu ý tuân thủ thêm các vấn đề liên quan sau đây:

(i) Bằng chứng xác định trúng thưởng phải có hình thức khác với xổ số do Nhà nước độc quyền phát hành và không được sử dụng kết quả xổ số của Nhà nước để làm kết quả xác định trúng thưởng (Điều 13.3.b Nghị định 81); và

(ii) Phải thông báo về thời gian và địa điểm thực hiện việc phát hành kèm bằng chứng xác định trúng thưởng vào hàng hóa cho Sở Công Thương nơi thực hiện việc phát hành (Điều 13.2 Nghị định 81). Lưu ý rằng Công ty ABC cần lập biên bản thực hiện việc phát hành vì đây là tài liệu được yêu cầu nộp kèm hồ sơ báo cáo kết quả thực hiện CTKM (theo yêu cầu tại Mục 4 Mẫu số 7 – Báo cáo thực hiện khuyến mại).

Ngoài ra, việc in mã dự thưởng cũng cần đảm bảo có thể nhìn rõ các ký tự và tránh các ký tự hay font chữ dễ gây nhầm lẫn để không phát sinh khiếu nại từ người tiêu dùng.

4. Thủ tục trước khi thực hiện CTKM và có cầngửi thông báo thực hiện khuyến mại đến Sở Công Thương của các tỉnh thành?

Theo Điều 19 Nghị định 81/2018/NĐ-CP thì Công ty ABC cần thực hiện thủ tục đăng ký hoạt động khuyến mại và phải được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền xác nhận trước khi thực hiện. Vì phạm vi của CTKM trên là toàn lãnh thổ Việt Nam nên Bộ Công thương sẽ là cơ quan giải quyết hồ sơ với thời hạn theo quy định là 05 ngày làm việc.

Khác với quy định cũ đòi hỏi doanh nghiệp phải gửi thông báo đến Sở Công thương các tỉnh thành về việc thực hiện CTKM, hiện tại Bộ Công Thương sẽ có trách nhiệm cung cấp cho Sở Công Thương nơi thương nhân tổ chức khuyến mại nội dung chương trình đã được xác nhận để phối hợp quản lý (Điều 19.7 Nghị định 81).

5. Đối với các giải thưởng không có người trúng thì giải quyết thế nào?

Trong trường hợp không có người trúng thưởng, Công ty ABC phải trích 50% giá trị giải thưởng đã công bố vào ngân sách Nhà nước theo quy định tại Điều 13.4 Nghị định 81. Giải thưởng không có người trúng thưởng theo quy định tại Điều 13.5 Nghị định 81 là giải thưởng trong trường hợp hết thời hạn trao thưởng nhưng không có người nhận hoặc không xác định được người trúng thưởng.

Người thực hiện: Tuyết Cai – LexNovum Lawyers