Những điểm mới của Nghị định 168/2025/NĐ-CP so với Nghị định 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp
Ngày 30/6/2025, Nghị định 168/2025/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp (“NĐ 168”) chính thức được ban hành và có hiệu lực từ 01/7/2025.
NĐ 168 thay thế Nghị định 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp (“NĐ 01”) và Nghị định 122/2020/NĐ-CP quy định về phối hợp, liên thông thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp, chi nhánh, văn phòng đại diện, khai trình việc sử dụng lao động, cấp mã số đơn vị tham gia bảo hiểm xã hội, đăng ký sử dụng hóa đơn của doanh nghiệp.
So với NĐ 01, NĐ 168 có nhiều nội dung sửa đổi, bổ sung đáng chú ý với các quy định chi tiết, cụ thể và rõ ràng hơn. Những điều chỉnh này nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính, đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong quá trình đăng ký kinh doanh.
Trong bài viết này, LexNovum Lawyers (“LNV”) sẽ điểm qua một số nội dung điều chỉnh đáng chú ý trong NĐ 168 so với NĐ 01 mà Quý khách hàng cần lưu ý.
1. Doanh nghiệp có thể thực hiện đồng thời các thủ tục thay đổi, cập nhật nội dung đăng ký doanh nghiệp
Tại Điều 4.6 NĐ 168 quy định: “Doanh nghiệp có thể đồng thời thực hiện thủ tục đăng ký thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp, thông báo thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp, thông báo cập nhật, bổ sung thông tin đăng ký doanh nghiệp, hiệu đính thông tin đăng ký doanh nghiệp trong một bộ hồ sơ”.
Đây là nội dung được quy định mới so với NĐ 01. Trước đây, NĐ 01 không quy định rõ việc doanh nghiệp có thể thực hiện nhiều thủ tục nêu trên trong một bộ hồ sơ. Điều này khiến không ít doanh nghiệp phải thực hiện các thủ tục riêng lẻ, nhiều lần, dẫn đến việc gia tăng chi phí, khối lượng hồ sơ và gây áp lực xử lý hồ sơ cho Cơ quan đăng ký kinh doanh. Việc NĐ 168 quy định rõ ràng chi tiết này sẽ giúp doanh nghiệp linh hoạt trong thực hiện thủ tục hành chính, thuận tiện xử lý đồng thời nhiều nội dung trong cùng một lần nộp hồ sơ, từ đó, tiết kiệm thời gian, chi phí. Đồng thời, quy định này cũng giúp giảm bớt các thủ tục hành chính, góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực đăng ký doanh nghiệp.
2. Bổ sung các quy định kê khai, xác thực điện tử trong thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp
Một trong những điểm mới quan trọng của NĐ 168 là việc bổ sung các quy định về kê khai và xác thực điện tử nhằm nâng cao tính minh bạch và hiệu quả trong quá trình thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp, cụ thể:
- Tại Điều 11.1 NĐ 168 quy định: “…người thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp kê khai các thông tin về họ, chữ đệm và tên, ngày, tháng, năm sinh, số định danh cá nhân, giới tính của mình và của cá nhân có yêu cầu kê khai thông tin cá nhân trong hồ sơ đăng ký doanh nghiệp và đồng ý chia sẻ thông tin cá nhân được lưu giữ tại Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư cho Cơ quan đăng ký kinh doanh, cơ quan quản lý nhà nước về đăng ký kinh doanh để phục vụ công tác quản lý nhà nước về đăng ký doanh nghiệp theo quy định…”.
- Đối với trường hợp ủy quyền, theo Điều 12.5 NĐ 168, người ủy quyền và người được ủy quyền phải xác thực điện tử để được cấp đăng ký doanh nghiệp. Theo đó, xác thực điện tử là hoạt động xác thực danh tính đối với người nộp hồ sơ, người ủy quyền thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp được thực hiện thông qua Hệ thống định danh và xác thực điện tử, nền tảng định danh và xác thực điện tử bằng một trong các phương tiện sau: Mật khẩu sử dụng một lần, phương tiện sinh trắc học, số điện thoại chính chủ hoặc phương tiện khác theo quy định của pháp luật về xác thực điện tử (Điều 3.13 NĐ 168).
Doanh nghiệp vui lòng lưu ý rằng việc kê khai thiếu thông tin hoặc không thực hiện xác thực điện tử theo quy định có thể dẫn đến hồ sơ bị từ chối hoặc yêu cầu bổ sung. Do đó, doanh nghiệp cần chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, đảm bảo người nộp hồ sơ và các bên liên quan được định danh hợp lệ, đặc biệt trong trường hợp có ủy quyền, để quá trình đăng ký được diễn ra suôn sẻ, nhanh chóng và hợp lệ theo quy định mới.
3. Điều chỉnh mô hình tổ chức Cơ quan đăng ký kinh doanh theo hướng thống nhất và phù hợp với đơn vị hành chính hai cấp
Nhằm đồng bộ với việc tổ chức lại đơn vị hành chính theo mô hình hai cấp, tại Điều 20 NĐ 168 đã điều chỉnh cơ cấu tổ chức của Cơ quan đăng ký kinh doanh thành hai cấp, bao gồm:
– Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnh gồm:
- Cơ quan đăng ký kinh doanh thuộc Sở Tài chính;
- Ban Quản lý Khu công nghệ cao (đối với các doanh nghiệp đặt trong khu công nghệ cao).
– Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã: là Phòng Kinh tế hoặc Phòng Kinh tế – Hạ tầng và Đô thị thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã.
Việc điều chỉnh này không chỉ phù hợp với mô hình quản lý hành chính mới mà còn tăng tính hiệu quả, phân cấp rõ ràng, giúp doanh nghiệp xác định đúng thẩm quyền giải quyết hồ sơ và rút ngắn thời gian thực hiện các thủ tục đăng ký kinh doanh.
4. Thông báo cập nhật, bổ sung thông tin trong trường hợp thay đổi địa giới hành chính
Theo Điều 57.2 NĐ 168, trường hợp thay đổi địa giới hành chính làm thay đổi địa chỉ trụ sở chính của doanh nghiệp thì doanh nghiệp không bắt buộc phải thực hiện thủ tục đăng ký thay đổi địa chỉ với Cơ quan đăng ký kinh doanh.
Trường hợp doanh nghiệp có nhu cầu hoặc khi đăng ký thay đổi, thông báo thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp thì doanh nghiệp thực hiện gửi thông báo đề nghị bổ sung, cập nhật thông tin đến Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnh để được xem xét cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp đã được cập nhật thông tin về địa chỉ.
Như vậy, trong trường hợp thay đổi địa giới hành chính, sáp nhập tỉnh, thành như hiện nay dẫn đến địa chỉ trụ sở của doanh nghiệp bị thay đổi thì doanh nghiệp không bắt buộc phải thực hiện thủ tục đăng ký thay đổi địa chỉ, trừ khi có nhu cầu hoặc thực hiện đồng thời với các thủ tục thay đổi khác.
5. Quy định một chương mới về đăng ký hộ kinh doanh
Một điểm mới nổi bật trong NĐ 168 là việc bổ sung Chương VIII gồm 35 điều (từ Điều 82 đến Điều 116) quy định chi tiết về hộ kinh doanh, bao gồm các vấn đề liên quan đến hồ sơ, trình tự, thủ tục đăng ký.
Đáng chú ý, NĐ 168 cũng quy định về việc xây dựng và vận hành Cơ sở dữ liệu về đăng ký hộ kinh doanh, được xem là một thành phần của Cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp (Điều 3.7 NĐ 168). Hệ thống này tập hợp và quản lý thông tin về đăng ký hộ kinh doanh trên phạm vi toàn quốc.
Như vậy, hộ kinh doanh, cá nhân, tổ chức có thể tra cứu tình trạng hồ sơ, thông tin hộ kinh doanh thông qua Cơ sở dữ liệu về đăng ký hộ kinh doanh. Thông tin trong hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh và tình trạng pháp lý của hộ kinh doanh lưu giữ tại Cơ sở dữ liệu về đăng ký hộ kinh doanh có giá trị pháp lý là thông tin gốc về đăng ký hộ kinh doanh (Điều 3.7 NĐ 168).
6. Bổ sung các nội dung hướng dẫn liên quan đến Chủ sở hữu hưởng lợi (“CSHHL”) của doanh nghiệp
NĐ 168 đã bổ sung các điều khoản liên quan đến trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc xác định, kê khai và lưu trữ thông tin về CSHHL của doanh nghiệp. Cụ thể, NĐ 168 đã bổ sung tiêu chí xác định CSHHL của doanh nghiệp (Điều 17 NĐ 168), quy định về kê khai thông tin CSHHL và thông tin để xác định CSHHL của doanh nghiệp (Điều 18 NĐ 168), trách nhiệm lưu giữ thông tin về CSHHL của doanh nghiệp (Điều 19 NĐ 168), thông báo thay đổi thông tin về CSHHLcủa doanh nghiệp và thông báo thông tin để xác định CSHHL (Điều 52 NĐ 168).
Nội dung chi tiết về các quy định này, LNV sẽ phân tích kỹ hơn trong bài viết chuyên sâu về CSHHL của doanh nghiệp.
Trên đây là nội dung cập nhật về những điểm mới nổi bật trong NĐ 168 so với NĐ 01 về đăng ký doanh nghiệp. LNV hi vọng rằng bài viết trên sẽ mang lại những thông tin hữu ích cho Quý Khách hàng. Trường hợp cần được tư vấn chi tiết và chuyên sâu hơn, Quý Khách hàng vui lòng liên hệ trực tiếp với LNV.
Người thực hiện: Cộng sự Bình An, Cộng sự Hoàng Vy
Tham vấn: Luật sư Phan Nhi.
Lưu ý: Bài viết này được thực hiện dựa trên quy định của pháp luật Việt Nam (hiện hành) và kinh nghiệm thực tế. Những thông tin tại bài viết này chỉ nên được sử dụng nhằm mục đích tham khảo. Chúng tôi không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý đối với bất kỳ cá nhân, tổ chức nào sử dụng thông tin tại bài viết này ngoài mục đích tham khảo. Trước khi đưa ra bất kỳ sự lựa chọn hoặc quyết định nào, Quý khách vui lòng tham vấn thêm các khuyến nghị một cách chính thức, hoặc liên hệ LexNovum Lawyers để nhận được sự tư vấn chuyên sâu từ chúng tôi.
Vui lòng trích dẫn nguồn “LexNovum Lawyers” khi sử dụng hoặc chia sẻ bài viết này tại bất kỳ đâu.